อาชีพค้าขายเป็นพ่อค้าแม่ค้า ปัจจุบันนี้ยังน่าสนใจหรือไม่?

     ในช่วงวิกฤตโรคระบาดที่ผ่านมา มีคนตกงาน ถูกเลิกจ้างอันเนื่องมาจากโควิด-19 มากมาย ณ ตอนนั้นคิดอะไรไม่ออกก็ผันตัวเองมาเป็นพ่อค้าแม่ค้า เปลี่ยนมาขายของตามตลาดนัด จนบางครั้งที่เดินตลาด อาจเจอพ่อค้าแม่ค้ามากกว่าเจอลูกค้าซะอีก 

     สาเหตุที่คนจำนวนมากหันเหตนเองมาประกอบอาชีพค้าขาย เพราะสามารถเริ่มต้นได้เร็ว รับรายได้ทุกวันถ้าขยันทำงาน มีอิสระทางด้านเวลาและการตัดสินใจ เป็นเจ้านายตัวเอง บ้างก็เคยเห็นคนอื่นขายดีแล้วน่าสนใจอยากลองทำบ้าง เป็นต้น 

     เอาเข้าจริง ๆ ปัญหาที่พ่อค้าแม่ค้ายุคนี้เจอเต็ม ๆ คือ วัตถุดิบอาหารราคาสูงขึ้นและบางครั้งยังราคาขึ้นลงจนควบคุมต้นทุนยาก เช่น เนื้อหมู ไข่ไก่ ผักชี มะนาว เป็นต้น เมื่อต้นทุนสูงขึ้นจะมาขายราคาถูก กำไรก็จะเหลือน้อย ตั้งราคาแพงเกินไปคนก็ไม่อยากซื้อ จึงเป็นสถานการณ์ที่กลืนไม่เข้าคายไม่ออก เดินหน้าก็ไม่ได้ ถอยหลังก็ตกเหว ซ้ำร้ายไปกว่านั้น บางคนตัดสินใจลาออกจากงาน ทั้ง ๆ ที่ยังไม่รู้ว่ามาเป็นพ่อค้าแม่ค้าแล้วจะมีรายได้ดีจริงไหม บางคนใช้เงินเก็บก้อนสุดท้ายที่มีนำมาเปิดร้านด้วยความหวังว่าชีวิตจะดีขึ้น

     ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้การเป็นพ่อค้าแม่ค้าในยุคนี้ยากขึ้น เช่น คู่แข่งเยอะ ไม่ว่าจะเลือกขายอะไรก็เจอคู่แข่งเพียบ ต้นทุนแรงงานที่สูงขึ้น ต้นทุนวัตถุดิบทุกอย่างปรับตัวสูงขึ้น ราคาขายก็ต้องสูงขึ้นตามไปด้วย คนไม่ค่อยมีกำลังซื้อเพราะเงินไม่พอใช้ อะไรที่แพงไป คนก็ไม่อยากซื้อ การตลาดออนไลน์ที่ทำให้คนหันไปช้อปปิ้งหรือสั่งสินค้าผ่านแพลตฟอร์มต่าง ๆ มากขึ้น 

     โดยเฉพาะเรื่องการสั่งซื้อสินค้าออนไลน์ สร้างการเปลี่ยนแปลงในแวดวงการค้าขายไปมาก ร้านไหนไม่ปรับตัวเข้าหาออนไลน์ อาจพูดได้เลยว่าลำบากแน่ ๆ มีข้อมูลระบุว่า ตลาดค้าปลีกออนไลน์ในประเทศไทยมีมูลค่าประมาณ 140,000 ล้านบาท โดยนักช็อปออนไลน์ชาวไทยทุก ๆ 100 คน 

• 72 คน ซื้อของผ่านเว็บไซต์หรืออีคอมเมิร์ซอย่างลาซาด้าและช้อปปี้ 
• 28 คน ซื้อของบนโซเชียลมีเดีย อินสตาแกรม ทวิตเตอร์ เฟซบุ๊ก ติ๊กต๊อก 

     ปัจจุบันคนไทยใช้โซเชียลมีเดียกันมากถึง 52.25 ล้านบัญชี คิดเป็นสัดส่วนถึง 73% ของจำนวนประชากรทั้งหมด ในขณะที่คนไทยใช้โซเชียลมีเดียเฉลี่ยมากถึง 2.44 ชั่วโมงในแต่ละวัน เมื่อช่องทางออนไลน์มีคนใช้งานเยอะและใช้งานเป็นเวลานาน ทำให้โอกาสในการขายของออนไลน์ก็จะเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย

     กลับมาที่คำถามว่าเป็นพ่อค้าแม่ค้า ปัจจุบันนี้ยังน่าสนใจอยู่หรือไม่ คำตอบ คือ ยังน่าสนใจอยู่ แม้ว่าจะมีคู่แข่งเยอะขึ้น มีตลาดออนไลน์ที่คนนิยมสูง แม้วัตถุดิบจะสูงขึ้น ค่าแรงจะถูก คนไม่อยากจ่ายเงินซื้อของแพง ๆ แต่ถ้าสินค้านั้นเป็นความต้องการ เป็นความจำเป็น เป็นสิ่งที่ต้องกินต้องใช้ อย่างไรคนก็ยังต้องซื้อ คำถามอีกเช่นกันว่า จะหาสินค้าแบบนั้นได้จากที่ไหน คำตอบ คือ ต้องไปคิด วิเคราะห์ แยกแยะ ทำแผนการตลาดของตัวเองให้ดีก่อนจะเริ่มเป็นพ่อค้าแม่ค้าว่าฉันจะควรขายอะไรที่คนต้องการซื้อ เช่น ถ้าเป็นอาหาร ควรเป็นอาหารแบบไหน ถ้าเป็นเครื่องดื่ม ควรเป็นเครื่องดื่มแบบไหน เป็นต้น 

     ทำเลที่จะขายต้องมีกลุ่มลูกค้าที่เราต้องการจะขาย อย่าคิดว่าเปิดที่ไหนก็ขายได้ ทำเลเป็นสิ่งสำคัญมาก ค้นหารูปแบบการขายที่สร้างจุดเด่นให้ตนเอง เพื่อให้คนรู้จัก ให้คนรู้ว่าเราขายอะไร เราทำอะไร การตั้งราคาขายจำเป็นต้องคำนึงถึงความเป็นไปได้ในการขายสัมพันธ์กับต้นทุนวัตถุดิบที่ต้องเลือกมาใช้ให้เหมาะสม การตลาดออนไลน์ต้องใช้ อย่าคิดว่าสินค้าดีมีแค่หน้าร้านก็ขายได้ ปัจจุบันนี้คิดแบบนั้นไม่ได้แล้ว รวมถึงการมองหาโอกาสในการขยายธุรกิจหรือแตกไลน์สินค้าเพิ่มขึ้นต่อไปในอนาคตอีกด้วย

     เราอาจเคยเห็นหลายคนที่ผันตัวเองมาเป็นพ่อค้าแม่ค้า บางคนรอด บางคนไม่รอด บางคนบ่นว่ากลับไปทำงานประจำดีกว่า การจะเป็นพ่อค้าแม่ค้าหรือการมีธุรกิจเป็นของตนเอง จะต้องไม่ลืมว่า การทำธุรกิจนั้น เราต้องใส่ใจมากเป็นพิเศษ สมัยก่อนทำงานประจำ เราไม่ต้องคิดเยอะ ไม่ต้องคิดอะไรมาก สั่งอะไรมาก็ทำ งานเลิกก็คือเลิก รอรับเงินเดือนทุกสิ้นเดือน แต่พอมาทำธุรกิจของตัวเอง ต้องตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา ต้องคิดต้องหาวิธีว่าจะทำอย่างไรให้ขายดี ต้องติดต่อ ต้องพูดคุย อะไรที่ไม่เคยทำก็ต้องทำ ยิ่งถ้าเป็นธุรกิจที่มีลูกจ้างด้วยก็ต้องพ่วงการดูแลพนักงานเข้าไปอีก นอกจากนั้นยังต้องแบกรับปัจจัยเสี่ยงรอบด้านที่อาจจะตามมาอีกด้วย 

     แต่หากเราสามารถฝ่าฝันอุปสรรคทุกอย่างได้ ธุรกิจก็จะสร้างรายได้ที่ดีกว่าการทำงานประจำอย่างแน่นอน หากคิดจะเป็นพ่อค้าแม่ค้าหรือทำธุรกิจด้วยตัวเอง ทุกอย่างต้องเตรียมความพร้อม ต้องมีแผนหลัก แผนสำรองเสมอ ดีกว่าออกมาทำอย่างไร้แบบแผน คิดว่าคนอื่นทำได้ เราก็น่าจะทำได้ แบบนี้ไม่แนะนำ หากใครถามว่าเป็นพ่อค้าแม่ค้ายุคนี้ยังดีไหม คำตอบ คือ ดี แต่อยู่ที่ว่า คุณพร้อมแค่ไหน ต้องสำรวจตัวเองให้ดี ถ้ามั่นใจกว่าเดินหน้าลุยต่อไปได้เลยครับ รวย ๆ เฮง ๆ ครับผม