รู้จัก 5 สเตจลูกหนี้ก่อนจะสายเกินไป! และคุณเป็นลูกหนี้ Stage ไหน?

          การบริหารจัดการหนี้ที่ถูกต้องช่วยป้องกันไม่ให้หนี้สินกลายเป็นหนี้เสีย หรือหนี้ตกชั้นได้ ผู้เชี่ยวชาญทางการเงินได้แบ่งสถานะของหนี้ออกเป็นหลายระดับ เพื่อให้เข้าใจถึงวิธีการดูแลจัดการหนี้ในแต่ละขั้นก่อนที่จะเกิดปัญหาบานปลาย

โดยสถานะของหนี้ แบ่งออกเป็น 5 ลำดับขั้นหลัก ๆ ดังนี้:

Stage 1: หนี้ชั้นปกติ (Normal Debt)

• ในขั้นนี้ หนี้จะถูกพิจารณาว่าอยู่ในสถานะปกติ เนื่องจากมีการชำระหนี้ตามเงื่อนไขที่ระบุในสัญญาครบถ้วนทุกประการ เช่น มีการผ่อนชำระเดือนละ 8,500 บาท อย่างต่อเนื่อง
• ผู้ที่เป็นหนี้ในลำดับขั้นนี้จะถูกจัดว่าเป็น "ลูกหนี้ชั้นดี"

Stage 2: หนี้ค้างชำระ หรือ หนี้ตกชั้น (Overdue Debt / Falling Debt Class)

• หนี้ที่เข้าสู่ขั้นนี้จะมีการค้างชำระหนี้ 1 งวด 2 งวด หรือไม่เกิน 3 งวดติดต่อกัน
• การเข้าสู่ Stage 2 นี้ บ่งชี้ว่าคุณเริ่มมีปัญหาในการชำระหนี้กับเจ้าหนี้แล้ว
• ประวัติทางการเงินของคุณจะเริ่มได้รับผลกระทบ โดยในรายงานเครดิตบูโรจะแสดงสถานะว่าค้างชำระ 30 วัน, 60 วัน หรือ 90 วัน
• เจ้าหนี้จะเริ่มติดตามและดูแลหนี้ของคุณอย่างใกล้ชิดมากขึ้น เนื่องจากพวกเขาจะต้องตั้งสำรองหนี้ตามระดับที่ตกลงมา หนี้ขั้นนี้เปรียบเสมือนผู้ป่วยที่เริ่มมีอาการเจ็บป่วย อย่างไรก็ตาม หากคุณลืมและชำระในเดือนถัดไป หนี้ก็ยังสามารถกลับมาเป็นปกติได้

Stage 3: หนี้เสีย (Non-Performing Loan - NPL)

• หนี้จะถูกจัดเป็น NPL เมื่อมีการค้างชำระหนี้ เกิน 90 วัน (หรือ 3 เดือน)
• สำหรับธนาคาร หนี้เหล่านี้ถือเป็น "หนี้ที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้" และจะต้องตั้งสำรองหนี้ไว้เต็มจำนวน 100%
• รหัสในเครดิตบูโรของคุณจะเปลี่ยนจากเลข '10' เป็น '20' ซึ่งบ่งชี้ว่าประวัติเครดิตของคุณมีจุดด่างพร้อยอย่างชัดเจน
• ฝ่ายทวงถามหนี้หรือฝ่ายติดตามหนี้ของเจ้าหนี้จะเริ่มเข้ามาดำเนินการอย่างเข้มข้น

Stage 4: ดำเนินคดี (Legal Action) 

• หากเจ้าหนี้ไม่สามารถเจรจา ปรับโครงสร้างหนี้ หรือไม่สามารถติดต่อลูกหนี้ได้ หนี้จะถูกส่งเข้าสู่กระบวนการทางกฎหมาย
• ขั้นตอนนี้จะใช้เวลาประมาณ 3-4 เดือน โดยจะมีการฟ้องร้อง สืบทรัพย์ และนำไปสู่การพิพากษาและบังคับคดี
• ในกรณีที่หนี้มีหลักประกัน เช่น บ้าน เจ้าหนี้สามารถยึดทรัพย์เพื่อขายทอดตลาดได้ หากเป็นหนี้ที่ไม่มีหลักประกัน เช่น บัตรเครดิต หรือสินเชื่อส่วนบุคคล เจ้าหนี้จะดำเนินการสืบทรัพย์สินอื่น ๆ ของลูกหนี้ หรือ ยึดรายได้ เช่น อายัดเงินเดือน
• ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนที่ยาวนานและจะสร้างความเดือดร้อนอย่างมากต่อลูกหนี้

Stage 5  การขายหนี้ / การปรับหนี้สูญ

• หลังจากขั้นตอนการดำเนินคดีแล้ว เจ้าหนี้อาจจะ "ขายหนี้" ให้กับบริษัทบริหารสินทรัพย์ (AMC) หรือบริษัทรับซื้อหนี้ ซึ่งอาจมีการทวงหนี้ที่เข้มข้นมากขึ้น
• อีกทางเลือกหนึ่งคือ เจ้าหนี้อาจทำการ "ปรับหนี้สูญ"
• โดยสรุปแล้ว กระบวนการทั้งหมดตั้งแต่ Stage 1 จนถึง Stage สุดท้าย (โดยเฉพาะหนี้ที่ไม่มีหลักประกัน) ใช้เวลาไม่นานนัก โดยเฉลี่ยประมาณ 6-8 เดือน หรือไม่ถึงหนึ่งปี ก็จะเข้าสู่กระบวนการที่รุนแรงแล้ว ดังนั้น การป้องกันตั้งแต่ต้นจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

          สำหรับท่านที่ต้องการเปิดใจลองเรียนรู้เพื่อจะเป็นเทรดเดอร์ พี่แดงแนะนำ 2 บริษัทหลักทรัพย์นี้ครับ เนื่องจากมีเครื่องมือช่วยเทรดที่จะทำให้เราสามารถทำกำไรได้ง่ายขึ้นนั่นเอง